Wojciech Śmieja

---

Życiorys

Wojciech Śmieja jest absolwentem polonistyki na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach. Uzyskał stopień doktora w roku 2006, a habilitację w 2016 roku. Obecnie pracuje jako pracownik naukowo-dydaktyczny w Instytucie Nauk o Literaturze Polskiej im. Ireneusza Opackiego na Uniwersytecie Śląskim.

W przeszłości pełnił funkcję dziekana na Wydziale Humanistyczno-Społecznym w Wyższej Szkole Zarządzania Ochroną Pracy w Katowicach. Warto także zaznaczyć, że wykładał na Uniwersytecie Warszawskim, gdzie zajmował się tematyką gender studies w Instytucie Stosowanych Nauk Społecznych.

Poza pracą dydaktyczną, Wojciech Śmieja brał udział w licznych stażach i wizytach naukowych, które były połączone z wykładami na zagranicznych uniwersytetach, między innymi w Greifswaldzie w Niemczech oraz w Lille we Francji. Obecnie mieszka we wsi Łąka, w malowniczej gminie Pszczyna.

Zainteresowanie naukowe

W obszarze naukowym, zainteresowania dotyczą ekspresji nienormatywnych seksualności w literaturze oraz w szerszej sferze publicznej, obejmując tematy związane z gender i queer studies. Badania koncentrują się także na tym, jak kulturowo kształtowane są normy męskości.

Owocem tych badań są trzy książki, które wnoszą istotny wkład do dyskursu literackiego. Pierwsza z nich to „Literatura, której nie ma. Szkice o polskiej “literaturze homoseksualnej”” wydana przez Universitas w 2010 roku. Drugą pozycją jest „Homoseksualność i polska nowoczesność. Szkice o teorii, historii i literaturze” z 2015 roku, opublikowana przez Wydawnictwo UŚ. Trzecią książką, która jest obecnie w przygotowaniu, nosi tytuł „Hegemonia i trauma. Literatura wobec dominujących fikcji męskości”, a jej wydanie planowane jest przez Wydawnictwo IBL w 2016 roku.

Reportaże

Wojciech Śmieja jest uznawanym przez wielu autorem reportaży, który szczególnie fascynuje się polską prowincją oraz złożoną sytuacją krajów postkomunistycznych. Jego prace głęboko analizują procesy globalizacyjne wpływające na obszary peryferyjne.

W 2012 roku wydał zbiór reportaży pt. Gorsze światy, opublikowany przez wydawnictwo Carta Blanca. Oprócz tej książki, Śmieja współpracuje z wieloma cenionymi tytułami, takimi jak „Polityka”, „Nowa Europa Wschodnia”, „Poznaj świat”, oraz „n.p.m.”.

Na liście jego innych publikacji znajdują się interesujące przewodniki i artykuły podróżnicze, w tym:

• Mołdawia. Przewodnik turystyczny, Wyd. Piątek Trzynastego 2007,
• „Polityka”, 6 sierpnia 2011 – Gorańca żal,
• „Polityka”, 16 czerwca 2009 – Wszystko dla sera, tekst nagrodzony w konkursach wydawnictwa Pascal (2. m-ce) oraz Rumuńskiego Instytutu Kultury (1. m-ce),
• „Polityka”, 22 sierpnia 2010 – Zjednoczone kolory Kosowa,
• „Polityka”, 12 lipca 2008 – Powab monacha, dotyczący odrodzenia mołdawskiego monastycyzmu,
• „Przegląd”, nr 37, 2009 – 45 lat na walizkach, tekst o zatapianej wiosce Myscowa (Beskid Niski),
• „Przegląd”, nr 29, 2009 – Macedończyk made in Poland, dotyczący zapomnianych losów polskich Macedończyków, ofiar paidomazomy,
• „Nowa Europa Wschodnia”, nr 3/4 2011 – Cierpki smak mołdawskiego wina, reportaż poświęcony społecznej, ekonomicznej i kulturowej roli wina w Mołdawii,
• „Nowa Europa Wschodnia”, nr 1/2010 – Pocztówki z Białorusi,
• „Nowa Europa Wschodnia”, nr 6/2010 – Penelopy znad Prutu z kryzysem w tle,
• „Gazeta Wyborcza“, 20. 04. 2010 – Podróże po Rosji. Półwysep Kolski,
• „Gazeta Wyborcza“, 6.09. 2010 – Kosowo. Najmłodsze państwo w Europie,
• „Gazeta Wyborcza“, 4.10.2010 – Podróże enologiczne – Mołdawia,
• „Panorama Kultur”, tekst o Mokanicy, „marmaroskim ekspresie”,
• „n.p.m.”, czerwiec 2011 – Uważaj na pola minowe, reportaż podróżniczy o górach Szar Płanina na pograniczu Kosowa, Albanii i Macedonii,
• „n.p.m.”, marzec 2010 – Nie taka chłodna Kola, tekst dotyczący Chibinów, gór na północy Rosji, do niedawna zamkniętej strefie,
• „n.p.m.”, marzec 2008 – Bałkańska Szwajcaria, artykuł na temat gór Macedonii,
• „Pogranicza” nr 1/2008 – Vukojebina. Notatki z podróży do kraju, którego już nie ma, literacki reportaż o jugonostalgii w Macedonii (Galicnik).

Wszystkie te publikacje pokazują bogaty i różnorodny dorobek Wojciecha Śmieji, odzwierciedlający jego zaangażowanie w tematykę kulturową i społeczną regionów, które bada. Jego prace często skłaniają do refleksji nad złożonymi relacjami między przeszłością a współczesnością w kontekście Europy Wschodniej oraz Balkanu.

---

Oceń: Wojciech Śmieja

---