Muzeum Prasy Śląskiej w Pszczynie

---

Historia

Budynek Muzeum Prasy Śląskiej, mieszczący się w Pszczynie, ma swoją historię sięgającą przełomu XVIII i XIX wieku, kiedy to został wzniesiony poza ówczesnymi murami miasta. Przed wybuchem II wojny światowej należał do Żyda Moritza, który wykorzystywał go jako zakład mięsny. Szczególną rolę w uratowaniu tej zniszczonej kamienicy przed wyburzeniem odegrał Aleksander Spyra, pierwszy kustosz i dyrektor muzeum, a także członkowie Towarzystwa Miłośników Ziemi Pszczyńskiej.

Muzeum zostało oficjalnie otwarte 5 lipca 1985 roku, w dniu upamiętniającym 140. rocznicę wydania pierwszej polskiej gazety na Górnym Śląsku – „Tygodnika Polskiego Poświęconego Włościanom”, który był wydawany w Pszczynie w latach 1845-1846. Pomysłodawcami scenariusza ekspozycji byli Józef Mądry oraz Aleksander Spyra. Do roku 1995, zarządzanie muzeum spoczywało w rękach działaczy z Towarzystwa Miłośników Ziemi Pszczyńskiej.

W dniu 7 września 1990 roku nadano muzeum imię Wojciecha Korfantego, co stało się ważnym momentem w jego historii. W 1995 roku, obiekt wraz z wyposażeniem został przekazany na własność gminy. W 2001 roku, decyzją Rady Miejskiej w Pszczynie, pieczę nad muzeum ponownie objęło Towarzystwo Miłośników Ziemi Pszczyńskiej.

Od 19 października 2006 roku Muzeum Prasy Śląskiej im. Wojciecha Korfantego w Pszczynie jest częścią Szlaku Zabytków Techniki Województwa Śląskiego, co przyciąga turystów i miłośników historii. W maju 2017 roku zakończono kolejny remont siedziby muzeum, który trwał pół roku. Remont ten, sfinansowany przez urząd gminy, obejmował konserwację konstrukcji dachu, wymianę podłóg oraz stolarki okiennej, a także modernizację systemu centralnego ogrzewania. Dodatkowo, w ramach zmian, zaktualizowano układ ekspozycji, co jeszcze bardziej uatrakcyjniło wizytę w tym ciekawym miejscu.

Zbiory

W kolekcji muzeum znajduje się wiele interesujących eksponatów, które obrazują dawne techniki drukarskie. Można tutaj zobaczyć maszyny drukarskie, urządzenia introligatorskie oraz linotypy, które były niegdyś istotnymi elementami procesu produkcji druków.

Dodatkowo, na wystawach zebrano gazety, które były wydawane przez znane osobistości związane z historią regionu, takie jak: Wojciech Korfanty, Stanisław Ligoń oraz Karol Miarka.

Izba u Telemanna

Na pierwszym piętrze muzeum można znaleźć specjalną salę znaną jako Izba u Telemanna. Nazwa tej przestrzeni upamiętnia Georga Philippa Telemanna, kompozytora, który przebywał na dworze książąt pszczyńskich w latach 1705–1709. W tej sali zebrano nie tylko różnorodne instrumenty muzyczne pochodzące z Górnego Śląska, ale przestrzeń ta pełni również funkcję sali koncertowej.

Jednym z najważniejszych eksponatów w Izbie są organy pozytyw, które pochodzą z drewnianego kościółka św. Jadwigi w Pszczynie. Izba została utworzona w 1977 roku, początkowo ulokowana przy ul. Ratuszowej 1. W 1996 roku nastąpiła jej relokacja do Muzeum Prasy Śląskiej, gdzie znajduje się po dziś dzień.

Sala ta ma pojemność do 40 osób i od 1997 roku odbywają się w niej wydarzenia kulturalne pod nazwą Dialogi Poezji i Muzyki – Plesna Civitas, odnoszące się do lokalnych tradycji Pszczyny. W 2007 roku nazwę wydarzenia zmieniono na Wielkopostne Dialogi Poezji i Muzyki – Plesna Civitas.

Tablica pamiątkowa

W dniu 3 lutego 2007 roku miało miejsce ważne wydarzenie w historii Muzeum Prasy Śląskiej w Pszczynie. Odsłonięto tablicę pamiątkową, która została poświęcona „Tygodnikowi Polskiemu Poświęconemu Włościanom”.

Tablica ta pierwotnie znajdowała się w budynku, gdzie niegdyś funkcjonowała drukarnia Lokayów. Została w tym miejscu zawieszona w 1985 roku, jednakże w 2006 roku, po decyzji właściciela kamienicy o remoncie, została usunięta. Z tego powodu nowe odsłonięcie miało na celu przeniesienie tablicy do muzeum, aby mogła nadal pełnić swoją rolę w upamiętnieniu ważnego dziedzictwa.

Wykonana z brązu, tablica została ufundowana przez Towarzystwo Miłośników Ziemi Pszczyńskiej i stanowi obecnie jeden z istotniejszych elementów ekspozycji w muzeum, przyciągając uwagę zwiedzających oraz przypominając o tradycji i kulturze lokalnej społeczności.

Oficyna Drukarska

Oficyna Drukarska, renomowane miejsce na mapie Pszczyny, ma swoje korzenie sięgające 1982 roku, kiedy to została założona przez Aleksandra Spyra. Wówczas drukarnia rozpoczęła działalność w prostych warunkach, z zamiarem wzbogacenia muzeum o elementy związane z wydawnictwem.

Od 2005 roku nad zarządzaniem oficyny czuwa jego syn, Zdzisław Spyra, kontynuując dzieło ojca. Przez lata zakres działalności inkorporował różnorodne techniki druku, a początkowe wykorzystanie maszyn oraz ręcznego składu przekształciło się w bardziej zaawansowane metody. W tym czasie drukowano lokalne publikacje, takie jak „Głos Pszczyński”, a od roku 1990 także „Pszczyński Niezależny Orędownik Kulturalny”.

W miarę upływu lat, oficyna nieustannie się rozwijała, co zaowocowało m.in. zakupem nowoczesnych maszyn offsetowych, pozwalających na wydawanie jeszcze lepszej jakości druków i większą różnorodność produktów wydawniczych, w tym współpracy z Biblioteką Śląską oraz Uniwersytetem Śląskim.

---

Oceń: Muzeum Prasy Śląskiej w Pszczynie

---